Gwatemala to kraj położony w Ameryce Środkowej, graniczący z Meksykiem na północy i zachodzie, Belize na północnym wschodzie, Hondurasem na wschodzie i Salwadorem na południowym wschodzie. Od południa oblewają ją wody Oceanu Spokojnego, a od północnego wschodu – Morza Karaibskiego. Turyści mogą tu podziwiać różnorodne krajobrazy: od tropikalnych lasów deszczowych po majestatyczne wulkany.
Stolicą kraju jest Guatemala City, zwane również Ciudad de Guatemala, które stanowi centrum kulturalne, gospodarcze i polityczne kraju. Inne ważne miasta to Antigua (znane z kolonialnej architektury), Quetzaltenango oraz Flores, będące bramą do ruin Majów w Tikal.
Językiem urzędowym jest hiszpański, ale w wielu regionach usłyszymy również języki rdzennych ludów, takie jak K’iche’ czy Kaqchikel. W miejscach turystycznych, takich jak Antigua i Tikal, można porozumieć się po angielsku, zwłaszcza z przewodnikami i pracownikami hoteli.
Gwatemala znajduje się w strefie czasowej o 7 godzin wcześniejszej względem Polski. Gdy w Polsce jest godzina 14:00, w Gwatemali jest 7:00 rano.
Walutą Gwatemali jest quetzal (GTQ). Kurs wymiany to około 1 GTQ = 0,56 PLN. W miejscach turystycznych można płacić kartą, jednak w mniejszych miejscowościach lepiej mieć gotówkę. Wymiana waluty jest możliwa w bankach i kantorach, a dolary amerykańskie są najłatwiej akceptowaną walutą obcą.
Transport publiczny w Gwatemali jest tanim, ale nie zawsze wygodnym rozwiązaniem. Popularne są tzw. „chicken busy” – kolorowe autobusy, które kursują między miastami. Koszt przejazdu to około 10 GTQ (5,60 PLN) za krótką trasę. Taksówki są dostępne w większych miastach, a średni koszt to około 5 GTQ (2,80 PLN) za kilometr. Alternatywą są aplikacje takie jak Uber, które są bezpieczniejsze i bardziej przejrzyste cenowo. Wynajem auta to wydatek rzędu 200-300 GTQ (112-168 PLN) za dzień, jednak należy uważać na stan dróg i kierowców niestroniących od brawury.
Najpopularniejsi operatorzy to Claro i Tigo. Karta SIM z pakietem internetowym (2 GB) kosztuje około 50 GTQ (28 PLN) i można ją kupić na lotnisku, w kioskach lub w sklepach operatorów. Zakup karty wymaga okazania paszportu. Wi-Fi jest dostępne w większości hoteli, kawiarni i restauracji, zwykle za darmo.
W Gwatemali przyda się lekka odzież na ciepły klimat, ale warto mieć też cieplejsze ubrania na chłodniejsze wieczory w górach. Niezbędne będą repelenty na owady, krem z filtrem oraz wygodne buty trekkingowe. Gniazdka elektryczne są amerykańskiego typu (na płaskie wtyczki), więc konieczny będzie adapter. Warto zabrać międzynarodowe prawo jazdy i kopie ważnych dokumentów.
Bezpośrednie loty z Polski do Gwatemali nie są dostępne. Najczęściej odbywają się z przesiadką w jednym z europejskich hubów, takich jak Madryt lub Frankfurt, a następnie w Meksyku lub Miami. Całkowity czas podróży to około 15-20 godzin w zależności od trasy. Główne lotnisko w kraju to La Aurora International Airport (GUA) w Guatemala City.
Ceny noclegów są bardzo zróżnicowane. Hostel można znaleźć za 50-100 GTQ (28-56 PLN) za noc. Hotele 3* kosztują od 200 GTQ (112 PLN) za pokój z podstawowym wyposażeniem, a luksusowe kurorty zaczynają się od 600 GTQ (336 PLN). Warto rezerwować noclegi z wyprzedzeniem, zwłaszcza w sezonie turystycznym, aby uniknąć wyższych cen.
W Gwatemali uprzejmość i uśmiech są bardzo ważne. Warto przywitać się grzecznie z każdą napotkaną osobą, szczególnie w mniejszych miejscowościach. W restauracjach napiwki wynoszą około 10% rachunku i często są wliczone w cenę. Nie zaleca się gestykulowania rękoma podczas rozmowy, gdyż może to być odebrane jako brak szacunku.
Gwatemalska kuchnia to mieszanka wpływów hiszpańskich i rdzennych smaków. Warto spróbować tamales (kukurydziane ciasto z nadzieniem w liściach bananowca) oraz pepian – pikantnego gulaszu z mięsem i warzywami. Popularne desery to rellenitos – smażone banany nadziewane czekoladą i fasolą. Nie można też pominąć lokalnej kawy, która jest jedną z najlepszych na świecie.
Jednym z największych wydarzeń w Gwatemali jest Semana Santa (Wielki Tydzień), obchodzony w kwietniu, szczególnie w Antigua, gdzie odbywają się barwne procesje. We wrześniu obchodzi się Święto Niepodległości, a w listopadzie Día de los Muertos (Dzień Zmarłych), kiedy lokalne cmentarze tętnią życiem. Warto pamiętać, że podczas świąt ceny mogą wzrosnąć, a transport bywa ograniczony.
Najlepsze pamiątki to wyroby rzemieślnicze, takie jak kolorowe tkaniny, ceramika czy biżuteria z jadeitu. Ceny zaczynają się od 50 GTQ (28 PLN), ale warto się targować. Najlepsze miejsca na zakupy to lokalne bazary, takie jak Chichicastenango. Unikaj kupowania produktów wykonanych z zagrożonych gatunków, gdyż mogą one zostać skonfiskowane na granicy.
Gwatemala jest ojczyzną czekolady – Majowie jako pierwsi przygotowywali napój z kakaowca. Kraj słynie też z wielkiej liczby wulkanów – aż trzy z nich są aktywne. Warto odwiedzić jezioro Atitlán, które często uznaje się za jedno z najpiękniejszych na świecie. Co ciekawe, w Antigua odbywa się jeden z największych festiwali latawców na świecie, organizowany w listopadzie. Mieszkańcy wierzą, że latawce łączą ich z duszami zmarłych.
Pogoda w Gwatemali jest zróżnicowana i zależy od pory roku, co warto uwzględnić przy planowaniu wakacji. Od listopada do kwietnia trwa pora sucha, która oferuje idealne warunki na zwiedzanie – dzienne temperatury wynoszą od 21°C do 25°C, a słoneczne dni pojawiają się nawet 27 razy w miesiącu. W tym czasie można spacerować po starożytnych ruinach Tikal, podziwiać jezioro Atitlán lub odkrywać kolonialne uroki miasta Antigua.
Od maja do października trwa pora deszczowa, choć opady najczęściej występują po południu lub wieczorem. To doskonały czas na wizyty w tropikalnych lasach deszczowych, gdzie deszcz podkreśla bujną zieleń natury. Warto pamiętać, że w tym okresie temperatura w dzień wciąż utrzymuje się na przyjemnym poziomie około 23°C–25°C. Niezależnie od pory roku, nocą temperatura spada do około 12°C–16°C, dlatego warto zabrać ze sobą cieplejsze ubranie, zwłaszcza jeśli planujesz wycieczki w wyżej położone rejony.