Park Narodowy Panna znajduje się w środkowych Indiach, w stanie Madhya Pradesh. Położony w pobliżu miasta Khajuraho, jest częścią rozległego regionu Bundelkhand, znanego z malowniczych krajobrazów i bogatej przyrody. To jeden z najważniejszych parków narodowych w Indiach, wpisany na listę rezerwatów tygrysa.
Choć Park Narodowy Panna nie jest miastem, lecz obszarem chronionym, w jego pobliżu znajdują się miasta i wsie, które przyciągają turystów:
Językiem urzędowym w stanie Madhya Pradesh jest hindi. W regionie turystycznym, szczególnie w Khajuraho, można bez problemu porozumieć się w języku angielskim.
Indie znajdują się w strefie czasowej IST (Indian Standard Time), czyli +4:30 względem Polski. Gdy w Warszawie jest 12:00, w Parku Narodowym Panna jest 16:30.
Najlepszy czas na wizytę w Parku Narodowym Panna przypada na okres od listopada do marca, gdy panuje przyjemna, sucha pogoda z temperaturami w granicach 10–25°C. To idealny czas na safari i obserwację dzikiej przyrody.
Sezon wysoki przypada na miesiące zimowe (listopad-marzec), kiedy park jest najczęściej odwiedzany, a ceny noclegów i safari są wyższe. Sezon niski to okres letni (kwiecień-czerwiec), kiedy temperatury mogą przekraczać 40°C, a wilgotność jest wysoka. W porze deszczowej (lipiec-wrzesień) park jest zamknięty dla zwiedzających.
W okolicy odbywają się lokalne festiwale, takie jak Holi (święto kolorów, marzec) czy Diwali (święto światła, październik/listopad), które warto uwzględnić w planowaniu podróży.
Poza sezonem wysokim ceny noclegów i safari są znacznie niższe, co czyni letnie miesiące bardziej budżetową opcją dla podróżujących.
Lokalną walutą jest rupia indyjska (INR). Przykładowy kurs wymiany to 1 INR ≈ 0,05 PLN.
W większych miastach, takich jak Khajuraho, można płacić kartą w hotelach i restauracjach, ale w mniejszych miejscowościach i na terenie parku warto mieć przy sobie gotówkę. Bankomaty są dostępne w Khajuraho i Panna City.
Najlepiej wymieniać walutę w bankach lub oficjalnych kantorach w Khajuraho. W hotelach kursy mogą być mniej korzystne.
Najpopularniejszym środkiem transportu w regionie są taksówki oraz prywatne samochody z kierowcą, które można wynająć na safari. W Khajuraho dostępne są riksze i skutery.
W regionie nie działają aplikacje takie jak Uber czy Bolt. Najlepiej korzystać z lokalnych taksówek lub zorganizowanego transportu oferowanego przez hotele.
Wynajem samochodu z kierowcą jest najprostszą opcją. Ruch odbywa się po lewej stronie, a drogi w okolicy mogą być wąskie i pełne zakrętów. Parking jest dostępny przy wejściach do parku.
Zdecydowanie warto kupić lokalną kartę SIM, aby uniknąć wysokich kosztów roamingu. Operatorzy tacy jak Jio czy Airtel oferują pakiety z internetem od 300 INR (ok. 15 PLN) za 1 GB dziennie.
Karty SIM można kupić na lotnisku w Khajuraho lub w centrach operatorów w mieście. Do zakupu wymagany jest paszport oraz zdjęcie.
WiFi jest dostępne w większości hoteli w Khajuraho oraz w wybranych kawiarniach. Na terenie parku brak jest dostępu do internetu.
Luźne, przewiewne ubrania z długimi rękawami, kapelusz, wygodne buty do chodzenia i kurtka na chłodniejsze poranki.
Aparat fotograficzny, krem przeciwsłoneczny, preparat na owady, lornetka oraz mała apteczka podręczna.
Najbliższe lotnisko to Khajuraho Airport (HJR).
Lot z Warszawy do Khajuraho z przesiadkami trwa około 10-12 godzin.
Nie ma bezpośrednich lotów z Polski. Linie lotnicze, takie jak Air India czy Indigo, oferują połączenia z przesiadkami w Delhi lub Bombaju.
Khajuraho to najlepsza baza noclegowa, oferująca hotele i pensjonaty na każdą kieszeń. W Madla znajdziesz bardziej kameralne opcje blisko natury.
W sezonie wysokim warto rezerwować noclegi z wyprzedzeniem, szczególnie w popularnych hotelach w Khajuraho.
W okolicy warto spróbować lokalnych specjałów, takich jak:
Najlepsze restauracje znajdziesz w Khajuraho, np. Raja's Cafe czy Bella Italia.
W Khajuraho znajdziesz kilka barów, takich jak Shiva Cafe Lounge, gdzie można delektować się drinkami i lokalną muzyką.
Punkty widokowe wzdłuż rzeki Ken oferują wspaniałe widoki na kaniony i lasy, szczególnie o zachodzie słońca.
Z okolicy warto przywieźć wyroby rękodzielnicze, takie jak tkaniny z Khajuraho czy lokalne przyprawy. Najlepsze zakupy zrobisz na bazarach w Khajuraho.
Park jest jednym z najważniejszych rezerwatów tygrysów w Indiach, choć jeszcze w 2009 roku nie było tu ani jednego tygrysa. Dzięki programowi ochrony liczba tygrysów stale rośnie.