Iran - przewodnik

1. Fascynująca historia i kultura - odkryj starożytne ruiny Persepolis oraz unikalne tradycje Persji.
2. Zapierające dech w piersiach krajobrazy - od pustyni Dasht-e Kavir po zielone doliny Alborz.
3. Gościnność mieszkańców - poczuj się mile widziany dzięki serdeczności i otwartości Irańczyków.

Iran - podstawowe informacje

Położenie geograficzne

Iran, leżący w Azji Południowo-Zachodniej, jest krajem o strategicznym położeniu między Bliskim Wschodem a Azją Środkową. Graniczy m.in. z Turcją, Irakiem i Pakistanem, a jego wybrzeże rozciąga się nad Zatoką Perską i Morzem Kaspijskim. To sprawia, że Iran jest idealnym miejscem zarówno dla miłośników górskich wędrówek, jak i osób szukających nadmorskiego wypoczynku.

Stolica i największe miasta

Stolicą Iranu jest Teheran – tętniąca życiem metropolia pełna kontrastów, gdzie nowoczesna architektura przeplata się z tradycyjnymi targami. Inne ważne miasta to Isfahan, słynący z pięknych zabytków i mostów, Shiraz – znany jako miasto poetów i ogrodów, oraz Mashhad – ważne centrum religijne. Każde z tych miast oferuje coś wyjątkowego turystom.

Język urzędowy

Językiem urzędowym jest perski (farsi), ale w turystycznych miejscach można porozumieć się również po angielsku, zwłaszcza z młodszym pokoleniem. W niektórych regionach popularne są także języki lokalne, takie jak kurdyjski czy azerski.

Strefa czasowa

Iran jest o 2,5 godziny do przodu w stosunku do Polski. Na przykład, gdy w Polsce jest 12:00, w Iranie będzie 14:30.

Iran - praktyczne informacje

Waluta w Iranie

Walutą Iranu jest rial irański (IRR). 1 zł to około 10 000 IRR (kursy mogą się zmieniać). Płatność kartą jest trudna, ponieważ międzynarodowe systemy płatnicze, takie jak Visa czy Mastercard, nie działają. Warto mieć przy sobie gotówkę, najlepiej dolary amerykańskie lub euro, które można łatwo wymienić w kantorach lub na lotnisku.

Transport w kraju

Iran oferuje dobrze rozwinięty i tani system transportu publicznego. Autobusy dalekobieżne są wygodne i przystępne cenowo – bilet na trasie Teheran-Isfahan kosztuje około 400 000 IRR (40 zł). W miastach warto korzystać z metra (w Teheranie bilety od 20 000 IRR, czyli około 2 zł) lub taksówek. Warto jednak pamiętać, że taksówki nie mają liczników, więc cenę należy negocjować przed rozpoczęciem kursu. Wynajem samochodu nie jest zbyt popularny ze względu na chaotyczny ruch drogowy i specyficzne zasady jazdy.

Internet w Iranie

W Iranie można kupić karty SIM od operatorów takich jak Irancell czy MCI. Pakiety internetowe zaczynają się od około 100 000 IRR (10 zł) za 1 GB. Karty SIM są dostępne na lotniskach oraz w punktach sprzedaży operatorów. Zakup wymaga paszportu. Publiczne WiFi jest dostępne w kawiarniach, hotelach i większych miastach, choć prędkość może być ograniczona.

Przykładowe ceny

• Obiad w lokalnej restauracji: 300 000 IRR (30 zł)
• Kawa w kawiarni: 150 000 IRR (15 zł)
• Bilet do muzeum: 200 000 IRR (20 zł)
• Street food, np. kebab: 100 000 IRR (10 zł)

Co ze sobą zabrać do Iranu?

Iran ma ścisłe wymogi kulturowe dotyczące ubioru. Kobiety muszą nosić chusty na głowie oraz luźne ubrania zakrywające ramiona i nogi. Mężczyźni powinni unikać szortów. Warto zabrać krem z filtrem, repelenty oraz odpowiednie leki. Adaptery do gniazdek nie są potrzebne – w Iranie używa się takich samych jak w Polsce. Dokumenty, takie jak paszport z wizą oraz rezerwacje hotelowe, są niezbędne. Międzynarodowe prawo jazdy może być przydatne, choć wynajem samochodu nie jest zalecany.

Ile trwa lot do Iranu?

Bezpośredni lot z Polski do Iranu trwa około 4-5 godzin. Najpopularniejsze trasy prowadzą do Teheranu (lotnisko IKA – Imam Khomeini International Airport). Można również znaleźć loty z przesiadkami przez Stambuł czy Doha.

Noclegi w kraju

W Iranie można znaleźć noclegi na każdą kieszeń. Hostele oferują miejsca w dormitoriach już od 300 000 IRR (30 zł) za noc. Hotele 3* kosztują średnio 1 500 000 IRR (150 zł) za pokój dwuosobowy, często z basenem i restauracją. Warto zwrócić uwagę na tradycyjne domy przekształcone w pensjonaty, które oferują autentyczną atmosferę.

Gościnność i zwyczaje

Irańczycy słyną z gościnności – zaproszenie na herbatę lub posiłek jest częste i szczere. W restauracjach rachunek zwykle płaci jedna osoba, ale warto zaoferować podział kosztów. Napiwki są mile widziane i zwykle wynoszą 10%. Ważne jest, aby unikać gestu "kciuk w górę", który w Iranie jest obraźliwy.

Kuchnia

Irańska kuchnia to feeria smaków i aromatów. Warto spróbować dań takich jak kebab koobideh, gulasz fesenjan czy pilaw z szafranem. Popularne desery to baklawa i lody szafranowe. Tradycyjny napój to herbata podawana z cukrem w kostkach lub wodą różaną.

Święta i festiwale

Najważniejszym świętem w Iranie jest Nowruz – perski Nowy Rok, obchodzony w marcu. Towarzyszą mu parady, ozdabianie domów i rodzinne spotkania. Innym ważnym wydarzeniem jest święto Aszura – religijna procesja ku czci Imama Husajna. W czasie świąt mogą występować ograniczenia w transporcie i zamknięcia sklepów.

Pamiątki z Iranu

Najlepsze pamiątki można kupić na tradycyjnych bazarach, takich jak Wielki Bazar w Teheranie. Popularne są ręcznie tkane dywany (od 500 zł), ceramika, przyprawy, a także szafran – najdroższa przyprawa świata (około 30 zł za gram). Targowanie się jest częścią lokalnej kultury i warto z tego korzystać.

Ciekawostki

Iran to kraj o największej liczbie ręcznie tkanych dywanów na świecie. W miejscach publicznych mężczyźni i kobiety siedzą zwykle osobno. Ciekawostką jest, że w Iranie działa jeden z najstarszych systemów chłodzenia – wieże wiatrowe, które można zobaczyć m.in. w Yazd. Iran to także ojczyzna gry w szachy, a na ulicach miast można spotkać ludzi grających w tę grę.