Jazd - przewodnik

1. Niepowtarzalna architektura z gliny - miasto słynie z tradycyjnych budynków z suszonej gliny, które tworzą unikalny krajobraz i doskonale chronią przed upałem.
2. Wieże wiatrowe (badgiry) - Jazd nazywany jest "miastem wież wiatrowych", które od wieków pełnią rolę naturalnej klimatyzacji i są symbolem innowacyjnej inżynierii.
3. Centrum zaratusztrianizmu - znajduje się tu Świątynia Ognia z niegasnącym płomieniem oraz Cmentarz Wież Milczenia, które przybliżają starożytną religię regionu.

Jazd - podstawowe informacje

Gdzie leży Jazd?

Jazd to jedno z najstarszych miast Iranu, położone w centralnej części kraju, na skraju pustyni Lota i pustyni Dasht-e Kavir. Miasto znajduje się w regionie o klimacie pustynnym, co nadaje mu wyjątkowy charakter i krajobraz.

Najważniejsze dzielnice

- Stare Miasto – historyczne centrum Jazd, pełne wąskich uliczek, glinianych budynków i wież wiatrowych (badgirów). - Fahadan – dzielnica wpisana na listę UNESCO, idealna do zwiedzania, z licznymi atrakcjami i tradycyjnymi hotelami. - Safaieh – luksusowa dzielnica z nowoczesnymi hotelami i restauracjami. - Amir Chakhmaq – obszar wokół słynnego kompleksu Amir Chakhmaq, popularny wśród turystów. - Markar – dzielnica znana ze świątyń zoroastryjskich i atrakcji związanych z lokalną kulturą.

Języki

Językiem urzędowym jest perski (farsi), ale w miejscach turystycznych można spotkać osoby mówiące po angielsku. Zdarza się również, że lokalni przewodnicy znają podstawy innych języków obcych.

Różnica czasowa

Jazd znajduje się w strefie czasowej UTC+3:30. Jeśli w Warszawie jest 12:00, w Jazd jest 14:30.

Kiedy najlepiej odwiedzić Jazd?

Najlepszy sezon na podróż

Najlepszym czasem na wizytę w Jazd są miesiące wiosenne (marzec-maj) oraz jesienne (wrzesień-listopad). W tych okresach temperatury są łagodniejsze, co sprzyja zwiedzaniu.

Sezon wysoki i niski

Latem (czerwiec-sierpień) Jazd jest bardzo gorący, z temperaturami przekraczającymi 40°C, co może być uciążliwe dla turystów. Zimą natomiast noce są chłodne, a ceny noclegów niższe. W sezonie wysokim, szczególnie wiosną, miasto przyciąga więcej turystów, co może wpłynąć na ceny i dostępność noclegów.

Wydarzenia sezonowe

Warto przyjechać podczas perskiego Nowego Roku (Nowruz) na przełomie marca i kwietnia, kiedy miasto tętni życiem. Kolejnym ważnym wydarzeniem jest Ashura – święto religijne, podczas którego odbywają się liczne procesje.

Alternatywne terminy podróży

Jeśli nie przeszkadzają Ci wyższe temperatury, podróż wczesnym latem może być ciekawą opcją, ponieważ miasto jest wtedy mniej zatłoczone. Warto jednak unikać południa, kiedy słońce jest najintensywniejsze.

Waluta i płatności w regionie

Lokalna waluta

Walutą w Iranie jest rial (IRR). W niektórych miejscach ceny mogą być również podawane w tomanach (1 toman = 10 rialów).

Płatności

Karta płatnicza nie jest powszechnie akceptowana, dlatego warto mieć przy sobie gotówkę. Wymiana waluty jest możliwa w kantorach lub bankach – najlepiej unikać wymiany na ulicy.

Kurs wymiany

Przykładowy kurs: 1 PLN = około 10 000-12 000 IRR. Kursy mogą się zmieniać, dlatego warto sprawdzić je przed podróżą.

Transport lokalny w Jazd

Najlepsze sposoby poruszania się

Po Jazd najlepiej poruszać się pieszo, szczególnie w historycznym centrum. Alternatywą są taksówki, które są wygodne i niedrogie. W centrum można również wypożyczyć rowery.

Orientacyjne ceny transportu

- taksówka za 1 km – 10 000 IRR (ok. 1 PLN) - wynajem roweru – 200 000 IRR za dzień (ok. 20 PLN)

Aplikacje transportowe

W Jazd działa lokalny odpowiednik Ubera – Snapp, który jest tani i wygodny w użyciu.

Internet w mieście

Lokalna karta SIM

Warto kupić lokalną kartę SIM, aby uniknąć wysokich kosztów roamingu. Popularni operatorzy to Irancell i Hamrah-e Aval. Przykładowy koszt pakietu 5 GB to około 200 000 IRR (ok. 20 PLN). Karty można kupić na lotnisku, w sklepach operatorów oraz kioskach.

Darmowe WiFi

WiFi jest dostępne w większości hoteli, kawiarni i niektórych restauracjach. W transporcie publicznym nie jest powszechne.

Przykładowe ceny w mieście

• jedzenie uliczne (np. falafel) – 50 000 IRR (ok. 5 PLN)
• obiad w restauracji średniej klasy – 400 000 IRR (ok. 40 PLN)
• kolacja w restauracji premium – 1 000 000 IRR (ok. 100 PLN)
• piwo bezalkoholowe – 50 000 IRR (ok. 5 PLN)
• kawa – 200 000 IRR (ok. 20 PLN)
• bilet wstępu do kompleksu Amir Chakhmaq – 500 000 IRR (ok. 50 PLN)

Co ze sobą zabrać do Jazd?

Rekomendowany ubiór

Zabierz lekką, przewiewną odzież na upały oraz coś cieplejszego na chłodne wieczory. Pamiętaj o skromnym ubiorze – kobiety muszą mieć zasłonięte włosy, ramiona i nogi.

Przydatne przedmioty

Warto mieć krem przeciwsłoneczny, okulary przeciwsłoneczne, adapter do gniazdek (typ C, jak w Polsce) oraz leki na problemy żołądkowe.

Loty do Jazd

Główne lotnisko

Jazd obsługuje lotnisko Shahid Sadooghi (kod IATA: AZD).

Połączenia z Polski

Z Polski nie ma bezpośrednich lotów do Jazd, ale można lecieć z przesiadką w Teheranie lub innym dużym mieście na Bliskim Wschodzie. Średni czas lotu z Warszawy z przesiadką to około 10 godzin.

Noclegi w regionie

Popularne dzielnice na nocleg

Najlepszym wyborem jest Stare Miasto lub Fahadan, gdzie znajdują się liczne tradycyjne hotele. Safaieh jest idealna dla osób szukających luksusu.

Przykładowe ceny

- hostel – od 500 000 IRR (ok. 50 PLN) za noc - hotel 3* – od 1 500 000 IRR (ok. 150 PLN) za noc - hotel 5* – od 5 000 000 IRR (ok. 500 PLN) za noc

Rezerwacje

W sezonie warto rezerwować noclegi z wyprzedzeniem, szczególnie w Starym Mieście.

Kuchnia miasta

Kuchnia Jazd jest wyjątkowa nawet na tle bogatej kuchni irańskiej. Jednym z najbardziej charakterystycznych dań jest ash-e sholi – zupa ziołowa na bazie soczewicy i szpinaku. Kolejną lokalną potrawą jest qottab, czyli smażone ciastka nadziewane migdałami i cukrem. Warto spróbować również fesenjan – gulaszu z orzechami włoskimi i sokiem z granatu. Desery takie jak baghlava (lokalna baklava) czy pashmak (tradycyjna wata cukrowa) to obowiązkowy punkt wizyty.

Najlepszym miejscem na spróbowanie lokalnych specjałów są restauracje w dzielnicy Fahadan oraz tradycyjne gospody w Starym Mieście.

Życie nocne

Jazd nie oferuje intensywnego życia nocnego ze względu na ograniczenia kulturowe. Można jednak odwiedzić tradycyjne herbaciarnie lub restauracje z muzyką na żywo. Popularne miejsca znajdują się w okolicach Amir Chakhmaq.

Najlepsze punkty widokowe w Jazd

Jednym z najlepszych punktów widokowych jest dach kompleksu Amir Chakhmaq, skąd rozciąga się widok na Stare Miasto. Wieczorem warto odwiedzić Wieżę Wiatrową Dowlat Abad, zwłaszcza o zachodzie słońca.

Co warto przywieźć z miasta?

Jazd słynie z wyrobów z jedwabiu, ceramiki oraz przypraw takich jak szafran i kardamon. Warto również kupić lokalne słodycze, takie jak qottab czy pashmak. Najlepszym miejscem na zakupy jest bazar w Starym Mieście, gdzie można znaleźć rękodzieło i lokalne specjały.

Ciekawostki o mieście

Jazd jest znany jako "miasto wież wiatrowych", które służą do naturalnej wentylacji budynków. To również centrum zoroastryzmu – jednej z najstarszych religii świata. W mieście znajdują się Wieże Milczenia, gdzie dawniej odbywały się zoroastryjskie ceremonie pochówku. Jazd jest jednym z niewielu miast w Iranie, które zachowały swój tradycyjny wygląd, co zostało docenione przez UNESCO. Ciekawostką jest także lokalna tradycja wyrobu jedwabnych dywanów, które są eksportowane na cały świat.