Mozambik leży w południowo-wschodniej Afryce, wzdłuż wybrzeża Oceanu Indyjskiego. Graniczy z Tanzanią, Malawi, Zambią, Zimbabwe, Eswatini i RPA. Jego linia brzegowa, licząca ponad 2 500 km, pełna jest rajskich plaż i raf koralowych, co czyni Mozambik popularnym kierunkiem dla miłośników nurkowania i sportów wodnych.
Stolicą Mozambiku jest Maputo, położone na południu kraju, nad Oceanem Indyjskim. To dynamiczne miasto z kolonialną architekturą i licznymi restauracjami. Inne duże miasta to Beira – ważny port nad Oceanem Indyjskim, oraz Nampula – istotny ośrodek handlowy na północy kraju.
Językiem urzędowym Mozambiku jest portugalski, pozostałość po kolonialnej przeszłości. W turystycznych miejscach można jednak porozumieć się po angielsku, choć jego znajomość jest ograniczona do większych miast i obiektów turystycznych. W regionach wiejskich dominują języki bantu, np. makua, sena czy tsonga.
Mozambik jest przesunięty o 1 godzinę do przodu względem Polski w okresie zimowym. Gdy w Polsce jest godzina 12:00, w Mozambiku jest 13:00.
Walutą Mozambiku jest metical (MZN). 1 MZN to około 0,07 PLN (kursy mogą się różnić). W większych miastach i kurortach turystycznych można płacić kartą, choć w mniejszych miejscowościach dominuje gotówka. Wymiana waluty jest dostępna na lotniskach, w bankach i kantorach – warto mieć przy sobie dolary amerykańskie lub euro, które są chętnie akceptowane.
Transport publiczny w Mozambiku opiera się głównie na minibusach (chapas), które są tanie, ale zatłoczone i mniej wygodne. Koszt przejazdu w obrębie miasta to około 20 MZN (ok. 1,40 PLN). Taksówki są dostępne w większych miastach, ale warto negocjować cenę – średnio 1 km kosztuje około 50 MZN (ok. 3,50 PLN). Popularne aplikacje transportowe, takie jak Uber czy Bolt, nie są powszechne.
Wynajem samochodu to koszt od 4 500 MZN (ok. 315 PLN) dziennie, ale wymaga międzynarodowego prawa jazdy. Trzeba też uważać na jakość dróg i częste kontrole policyjne. Alternatywą jest transport wodny – łodzie i promy łączące wyspy archipelagu Bazaruto i inne nadmorskie miejscowości.
Główni operatorzy oferujący karty SIM to Vodacom, Movitel i Tmcel. Karty SIM można kupić na lotniskach, w kioskach i sklepach operatorów – koszt to około 100 MZN (ok. 7 PLN). Podstawowe pakiety internetowe zaczynają się od 500 MZN (ok. 35 PLN) za 5 GB. Zakup karty SIM wymaga okazania paszportu. Publiczne WiFi jest dostępne w niektórych kawiarniach, hotelach i centrach handlowych, ale często jest wolne i niestabilne – warto więc zainwestować w pakiet danych.
Ze względu na tropikalny klimat warto zabrać lekkie, przewiewne ubrania, ale również coś na chłodniejsze wieczory. Konieczne są kremy z wysokim filtrem UV, repelenty przeciw owadom oraz leki przeciwmalaryczne – malaria występuje na większości obszarów kraju. Wtyczki elektryczne są typu C i F, jak w Polsce, więc adaptery nie są potrzebne. Nie zapomnij o paszporcie, międzynarodowym prawie jazdy, ubezpieczeniu podróżnym i rezerwacjach noclegów.
Bezpośrednie loty z Polski do Mozambiku nie są dostępne, dlatego konieczna jest przesiadka, najczęściej w Lizbonie lub Johannesburgu. Podróż trwa około 14-18 godzin, w zależności od połączeń. Główne lotnisko to Maputo International Airport (MPM).
Ceny noclegów w Mozambiku zaczynają się od około 1 500 MZN (ok. 105 PLN) za pokój w budżetowym hostelu. Hotele 3* kosztują od 3 500 MZN (ok. 245 PLN) za noc, a luksusowe obiekty w kurortach mogą sięgać nawet 15 000 MZN (ok. 1 050 PLN). Warto rezerwować wcześniej, zwłaszcza w popularnych miejscach, takich jak archipelag Bazaruto. Standard hoteli jest różny – w tańszych opcjach mogą brakować udogodnień, takich jak klimatyzacja czy ciepła woda.
Mieszkańcy Mozambiku są bardzo gościnni i życzliwi, ale warto pamiętać o szacunku dla lokalnych zwyczajów. Wskazane jest używanie prawej ręki do podawania przedmiotów lub jedzenia, ponieważ lewa uznawana jest za nieczystą. W restauracjach napiwki wynoszą około 10% rachunku i są mile widziane. Przy płaceniu rachunku rzadko dzieli się go na osoby – jedna osoba zazwyczaj płaci całość.
Kuchnia Mozambiku to mieszanka afrykańskich, portugalskich i arabskich wpływów. Warto spróbować piri-piri chicken (kurczaka w ostrej marynacie), matapy (liści manioku gotowanych w mleku kokosowym) oraz świeżych owoców morza, zwłaszcza krewetek i homarów. Lokalne desery, takie jak bolo polana (ciasto z manioku i kokosa), są wyjątkowo smaczne. Popularnym napojem alkoholowym jest piwo Laurentina oraz lokalne wino palmowe.
Największym wydarzeniem kulturalnym jest Festiwal Dhow w sierpniu, organizowany na wyspie Ilha de Moçambique. W tym czasie odbywają się pokazy tańca, muzyki i tradycyjnych regat. W czerwcu obchodzone jest Święto Niepodległości (25 czerwca), któremu towarzyszą parady i koncerty. Ramadan ma także duże znaczenie w społecznościach muzułmańskich – wówczas restauracje w niektórych regionach mogą być zamknięte w ciągu dnia.
Najlepszym miejscem na zakup pamiątek są lokalne bazary, takie jak Feira de Artesanato w Maputo. Warto poszukać ręcznie robionych rzeźb z hebanu, biżuterii z muszli oraz tradycyjnych tkanin kapulana. Ceny zaczynają się od 500 MZN (ok. 35 PLN) za drobne pamiątki. Targowanie jest powszechne i wręcz oczekiwane. Należy unikać kupowania przedmiotów wykonanych z kości słoniowej lub skorup żółwi, gdyż ich wywóz jest nielegalny.
Mozambik jest jednym z niewielu miejsc na świecie, gdzie można zobaczyć dugonie – rzadkie morsy występujące w okolicach archipelagu Bazaruto. Kolejną ciekawostką jest lokalna muzyka marrabenta – energiczne rytmy połączone z portugalskimi melodiami. Kraj słynie także z tradycyjnych łodzi dhow, które od wieków są używane przez rybaków. Warto wiedzieć, że w Mozambiku zdjęcia obiektów rządowych są zabronione i mogą grozić wysokimi karami.
Pogoda w Mozambiku jest ciepła przez cały rok, co czyni ten kraj idealnym kierunkiem na wakacje. W miesiącach od maja do października panuje pora sucha – dni są słoneczne, a temperatury wynoszą średnio od 25°C do 28°C. Noce są nieco chłodniejsze, szczególnie w czerwcu i lipcu, gdy temperatura spada do około 10-12°C. To doskonały czas na wycieczki objazdowe i safari, gdyż wilgotność jest niska, a opady praktycznie nie występują.
Od listopada do kwietnia trwa pora deszczowa, z wyższymi temperaturami, sięgającymi nawet 31°C w dzień. Choć występują wtedy opady, najczęściej są to krótkie, intensywne deszcze, które szybko ustępują miejsca słońcu. To świetny okres na zwiedzanie wybrzeża i relaks na plażach, gdyż woda w Oceanie Indyjskim jest ciepła, a krajobrazy bujne i zielone.