Derweze to niewielka osada położona w Turkmenistanie, w regionie Ahal, na pustyni Kara-kum. Znana jest przede wszystkim dzięki pobliskiej „Bramie do Piekieł” – spektakularnemu kraterowi gazowemu, który płonie nieustannie od kilkudziesięciu lat.
W przypadku Derweze, będącego małą miejscowością, trudno mówić o typowych dzielnicach. Turystyczne punkty to przede wszystkim okolice krateru gazowego oraz miejsca, gdzie biura podróży organizują obozy namiotowe. Warto odwiedzić:
Językiem urzędowym w Derweze, jak i całym Turkmenistanie, jest turkmeński. W miejscach turystycznych można porozumieć się także po rosyjsku, a w rzadkich przypadkach po angielsku.
Turkmenistan leży w strefie czasowej UTC+5. Oznacza to, że gdy w Warszawie jest godzina 12:00, w Derweze jest 16:00.
Najlepszym okresem na wizytę w Derweze są wiosna (marzec-maj) oraz jesień (wrzesień-listopad). W tych miesiącach temperatury są łagodniejsze, co sprzyja zwiedzaniu i przebywaniu na pustyni. Latem temperatury mogą przekraczać 40°C, co sprawia, że pobyt staje się trudny do zniesienia, a zimą noce bywają bardzo chłodne.
W Derweze nie odbywają się duże wydarzenia kulturalne, ale wiosna i jesień to sezon na organizowane przez biura podróży wycieczki z przewodnikiem oraz noclegi pod gwiazdami w pobliżu krateru gazowego.
Wysoki sezon to wiosna i jesień, kiedy ceny za noclegi i zorganizowane wycieczki są najwyższe. Latem można znaleźć tańsze oferty, jednak ekstremalne upały mogą znacząco ograniczyć zwiedzanie. Zimą ceny również są niższe, ale wieczorne chłody mogą być uciążliwe.
Lokalną walutą jest manat turkmeński (TMT). W wielu miejscach w Turkmenistanie płatności kartą są ograniczone, dlatego warto mieć przy sobie gotówkę. Kurs wymiany wynosi około 1 TMT = 1,20 PLN. Najlepiej wymieniać walutę w oficjalnych kantorach lub bankach w większych miastach, takich jak Aszchabad.
W Derweze transport publiczny praktycznie nie istnieje. Najlepszym sposobem na dotarcie do krateru jest wynajęcie samochodu z kierowcą, co jest popularnym rozwiązaniem oferowanym przez biura podróży. Koszt takiej usługi wynosi około 200-300 TMT (240-360 PLN) za dzień. Alternatywą są wycieczki organizowane przez biura podróży, które często obejmują transport i nocleg w namiocie.
Dostęp do Internetu w Derweze jest mocno ograniczony. Warto zaopatrzyć się w lokalną kartę SIM, np. od operatora TM CELL. Koszt podstawowego pakietu internetowego to około 50 TMT (60 PLN). Karty SIM można kupić w większych miastach, takich jak Aszchabad, przed wyjazdem do Derweze. W obozach namiotowych WiFi jest zazwyczaj niedostępne.
Podczas podróży do Derweze warto postawić na wygodne i przewiewne ubrania na dzień oraz cieplejsze rzeczy na chłodne pustynne wieczory. Przydadzą się także:
Najbliższe lotnisko obsługujące Derweze to międzynarodowe lotnisko w Aszchabadzie (ASB). Lot z Warszawy trwa około 6-7 godzin z przesiadką. Bezpośrednich połączeń nie ma, ale można skorzystać z linii lotniczych takich jak Turkish Airlines czy Lufthansa.
Najpopularniejszą opcją noclegową w Derweze są obozy namiotowe organizowane przez biura podróży w pobliżu krateru gazowego. Koszt noclegu w namiocie to około 100-150 TMT (120-180 PLN). W Aszchabadzie można znaleźć hotele o różnym standardzie – ceny zaczynają się od 200 TMT (240 PLN) za hotel 3*.
W Derweze można spróbować tradycyjnych potraw turkmeńskich. Do najpopularniejszych należą:
Najlepsze jedzenie można znaleźć w lokalnych obozach lub na bazarach w Aszchabadzie przed wyjazdem do Derweze.
Derweze nie oferuje typowego życia nocnego. Wieczory spędza się przy ogniskach pod gwiazdami, w pobliżu krateru gazowego. To wyjątkowa okazja, by podziwiać niebo w jednym z najmniej zanieczyszczonych świetlnie miejsc na świecie.
Głównym punktem widokowym jest sam krater gazowy, który robi największe wrażenie o zachodzie słońca. To także idealny moment na wykonanie spektakularnych zdjęć.
Z Derweze warto przywieźć:
Pamiątki najlepiej kupować na bazarach w Aszchabadzie lub bezpośrednio od lokalnych rzemieślników.
Derweze, co po turkmeńsku oznacza „bramę”, jest niewielką osadą liczącą zaledwie kilkadziesiąt mieszkańców. Krater gazowy powstał przypadkowo w 1971 roku, kiedy radzieccy geolodzy odkryli podziemną jaskinię z gazem ziemnym. Aby zapobiec wyciekowi gazu, podpalili jaskinię, która płonie do dziś.
Krater ma średnicę około 70 metrów i głębokość 30 metrów, a jego płomienie są widoczne z odległości kilku kilometrów. To jedno z najbardziej niezwykłych miejsc na świecie.
Turkmenistan jest jednym z najmniej odwiedzanych krajów globu, co sprawia, że Derweze pozostaje niezwykle cichym i spokojnym miejscem.
Pogoda w Derweze charakteryzuje się suchym, pustynnym klimatem, z dużą ilością słonecznych dni przez cały rok. Latem, w miesiącach takich jak czerwiec, lipiec i sierpień, temperatury w ciągu dnia osiągają średnio 20-21°C, a noce również są ciepłe, z temperaturami około 17-21°C. To idealny czas na wieczorne zwiedzanie słynnego Krateru Derweze, znanego jako „Wrota Piekieł”.
Zimą, od grudnia do lutego, średnia temperatura w dzień wynosi od 2°C do 4°C, a w nocy spada do okolic zera. To pora roku dla miłośników spokojniejszych wyjazdów, kiedy pustynia otacza odwiedzających ciszą i chłodniejszym powietrzem. Deszcze są tu rzadkością, a liczba słonecznych dni w miesiącu waha się od 25 do 30, co sprawia, że Derweze jest doskonałym kierunkiem na zorganizowane wycieczki przez cały rok.