Merv to historyczne miasto położone w południowo-wschodnim Turkmenistanie, w regionie Mary. Znajduje się na pustynnych terenach Azji Środkowej, w pobliżu rzeki Murgab, około 30 km od współczesnego miasta Mary.
Merv nie jest typowym współczesnym miastem z dzielnicami, lecz rozległym kompleksem archeologicznym. Turyści najczęściej odwiedzają: - Stare Miasto (Gyaur Kala) – najstarsze ruiny z czasów przedislamskich, - Sultan Kala – średniowieczne centrum miasta, - Beni Makhan – obszar z pozostałościami pałaców i meczetów.
Językiem urzędowym w Merv, tak jak w całym Turkmenistanie, jest turkmeński. W wielu miejscach można porozumieć się również po rosyjsku, a w obszarach turystycznych czasami po angielsku.
Turkmenistan znajduje się w strefie czasowej UTC+5. Jeśli w Warszawie jest 12:00, w Merv jest już 16:00.
Najlepszy czas na wizytę w Merv to wiosna (marzec-maj) i jesień (wrzesień-listopad). W tych miesiącach temperatury są łagodne, wynosząc około 20-25°C, co sprzyja zwiedzaniu. Lato w Merv jest bardzo gorące, z temperaturami przekraczającymi 40°C, a zima choć łagodna, może być chłodniejsza, z temperaturami około 5-10°C.
Sezon wysoki przypada na wiosnę i jesień, kiedy Merv przyciąga turystów dzięki komfortowej pogodzie. Ceny usług turystycznych, takich jak noclegi czy przewodnicy, są wówczas wyższe. Latem ruch turystyczny jest mniejszy, co przekłada się na niższe ceny, ale wysokie temperatury mogą utrudniać zwiedzanie.
W regionie Mary odbywają się lokalne festiwale związane z kulturą turkmeńską, takie jak Nowruz (wiosenne święto nowego roku), które jest doskonałą okazją do poznania tradycji i zwyczajów mieszkańców.
W Turkmenistanie obowiązuje manat turkmeński (TMT). Płatności kartą są możliwe tylko w niektórych hotelach i restauracjach turystycznych, dlatego warto mieć gotówkę. Kurs wymiany to około 1 TMT = 1,20 PLN. Najlepiej wymieniać walutę w bankach lub oficjalnych kantorach w mieście Mary, gdyż w Merv jako kompleksie archeologicznym nie znajdziemy takich usług.
Poruszanie się po Merv, będącym stanowiskiem archeologicznym, odbywa się głównie pieszo lub z pomocą lokalnych przewodników oferujących transport w okolicach ruin. W Mary, oddalonym o 30 km, można skorzystać z taksówek (około 10 TMT/5 km, 12 PLN), a także wynająć samochód z kierowcą. Drogi w regionie są w dobrym stanie, ale warto pamiętać, że ruch odbywa się prawą stroną, podobnie jak w Polsce.
Kupno lokalnej karty SIM w Turkmenistanie jest możliwe, ale wymaga okazania paszportu. Ceny pakietów internetowych zaczynają się od 50 TMT (około 60 PLN) za 5 GB. Karty SIM można kupić w Mary, na lotnisku lub w sklepach operatorów takich jak TMCell. Darmowe Wi-Fi jest dostępne w niektórych hotelach i restauracjach w Mary, jednak w samym Merv nie ma dostępu do internetu.
Ze względu na gorący klimat, warto zabrać lekką odzież z naturalnych materiałów, kapelusz i krem przeciwsłoneczny. Przydatne będą wygodne buty do chodzenia po nierównym terenie. Nie zapomnij paszportu, który w Turkmenistanie trzeba mieć zawsze przy sobie. Warto także wziąć adapter do gniazdek typu C (jak w Polsce).
Najbliższe lotnisko obsługujące Merv znajduje się w Mary (lotnisko Mary, kod IATA: MYP). Średni czas lotu z Polski do Turkmenistanu wynosi około 6-7 godzin, z przesiadką w Stambule. Bezpośrednie połączenia z Polski nie są dostępne. Loty oferują linie takie jak Turkish Airlines czy Turkmenistan Airlines.
Większość turystów decyduje się na nocleg w Mary. Wybór obejmuje hotele średniej klasy, luksusowe obiekty oraz tanie pensjonaty. Przykładowe ceny: hostele od 80 PLN, hotele 3* od 150 PLN, a luksusowe obiekty od 300 PLN za noc. Rezerwacja z wyprzedzeniem jest wskazana, szczególnie w sezonie wysokim.
Merv słynie z dań takich jak pilaw z jagnięciną, manty (duże pierogi na parze) oraz shurpa (gęsta zupa z warzywami i mięsem). Popularnym deserem są baklawa i halva. Lokalne składniki to przede wszystkim jagnięcina, przyprawy takie jak kumin czy kolendra oraz suszone owoce. Najlepiej spróbować tych specjałów w Mary, na bazarze lub w restauracjach takich jak „Mary Cafe”.
Życie nocne w Merv praktycznie nie istnieje, lecz w Mary można znaleźć kilka barów i restauracji oferujących wieczorną rozrywkę. Popularne miejsca to np. bary hotelowe lub lokale z muzyką na żywo.
Najlepsze widoki na ruiny Merv rozpościerają się z murów Sultan Kala oraz wzgórz wokół Gyaur Kala. Warto odwiedzić te miejsca o zachodzie słońca, kiedy światło podkreśla surowe piękno pustyni.
Z Merv warto przywieźć ręcznie tkane dywany turkmeńskie, lokalne ceramiki oraz wyroby ze srebra. Najlepszym miejscem na zakupy są bazary w Mary. Można tam również znaleźć lokalne przyprawy, suszone owoce oraz tradycyjne chusty.
Merv było jednym z najważniejszych miast Jedwabnego Szlaku, a w XII wieku uchodziło za największe miasto świata. Miejsce to wpisano na listę UNESCO jako jedno z najstarszych stanowisk archeologicznych w Azji Środkowej.