Zambia to państwo śródlądowe w południowej Afryce, graniczące z aż ośmioma krajami: Tanzanią, Malawi, Mozambikiem, Zimbabwe, Botswaną, Namibią, Angolą oraz Demokratyczną Republiką Konga. Jej położenie sprawia, że jest popularnym punktem wyjścia do wycieczek objazdowych po całej Afryce Południowej. Kraj ten jest znany z niezwykłych krajobrazów, w tym słynnych Wodospadów Wiktorii, które są wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Stolicą Zambii jest Lusaka – dynamicznie rozwijające się miasto, które stanowi główny ośrodek administracyjny i gospodarczy kraju. Inne ważne miasta to Ndola, Kitwe i Livingstone – ostatnie z nich jest popularne wśród turystów ze względu na bliskość Wodospadów Wiktorii.
Językiem urzędowym w Zambii jest angielski, co ułatwia komunikację turystom z zagranicy. W kraju mówi się również w ponad 70 lokalnych językach, w tym bemba, nyanja, tonga i lozi. W większych miastach i rejonach turystycznych znajomość angielskiego wystarczy do porozumienia się.
Zambia leży w strefie czasowej, która jest przesunięta o godzinę do przodu względem Polski w czasie zimowym i o dwie godziny latem. Na przykład, gdy w Polsce jest 12:00 w południe, w Zambii jest 13:00 lub 14:00 w zależności od pory roku.
Walutą w Zambii jest zambijski kwacha (ZMW). 1 ZMW to około 0,20 PLN, choć kurs wymiany może się wahać. W większych miastach można bez problemu korzystać z kart płatniczych, szczególnie w hotelach, restauracjach i większych sklepach. Warto jednak mieć przy sobie gotówkę na mniejsze zakupy czy opłaty w lokalnych punktach. Wymiana waluty jest możliwa w kantorach, bankach oraz na lotniskach, ale najlepiej przywieźć dolary amerykańskie, które są najłatwiejsze do wymiany.
Transport publiczny w Zambii to głównie minibusy – tanie, ale niezbyt komfortowe i często przepełnione. Ceny przejazdu w miastach zaczynają się od około 10 ZMW (ok. 2 PLN). Taksówki są dostępne w większych miastach, ale nie mają liczników – warto negocjować cenę przed rozpoczęciem kursu. Średni koszt przejazdu to około 50 ZMW (ok. 10 PLN) za 5 km. Alternatywą są aplikacje takie jak Ulendo, lokalny odpowiednik Ubera. Wynajem samochodu to koszt od 700 ZMW (ok. 140 PLN) za dzień, ale należy pamiętać, że obowiązuje ruch lewostronny, a jakość dróg poza miastami bywa słaba. Dla turystów wybierających się na safari lub do parków narodowych poleca się wynajem samochodów terenowych.
Najpopularniejsi operatorzy oferujący karty SIM dla turystów to MTN, Airtel i Zamtel. Karty SIM można kupić na lotnisku, w kioskach i punktach operatorów. Koszt podstawowej karty SIM to około 20 ZMW (ok. 4 PLN), a pakiety internetowe zaczynają się od 50 ZMW (ok. 10 PLN) za 1 GB. Do zakupu wymagany jest paszport. Publiczne WiFi jest dostępne w niektórych hotelach, kawiarniach i na lotniskach, ale często jest wolne i niestabilne. Roaming z polskich sieci jest bardzo drogi, dlatego warto postawić na lokalną kartę SIM.
Ze względu na tropikalny klimat, warto spakować lekkie, przewiewne ubrania, ale także coś cieplejszego na chłodniejsze wieczory. Dobrze jest zabrać repelenty przeciw komarom, krem z filtrem SPF 50 oraz apteczkę z podstawowymi lekami. W Zambii stosuje się brytyjski typ gniazdek, więc potrzebny będzie adapter. Powerbank może się przydać, zwłaszcza podczas wycieczek w terenie. Nie zapomnij paszportu, wizy (można ją uzyskać online), a jeśli planujesz prowadzić samochód – międzynarodowego prawa jazdy.
Bezpośrednie loty z Polski do Zambii nie są dostępne, ale można dotrzeć z przesiadkami, np. przez Dubaj, Adis Abebę lub Johannesburg. Całkowity czas podróży wynosi od 13 do 17 godzin w zależności od trasy. Główne lotniska w Zambii to Międzynarodowy Port Lotniczy Kenneth Kaunda (LUN) w Lusace oraz Port Lotniczy Livingstone (LVI).
Ceny noclegów w Zambii są zróżnicowane. Hostele oferują łóżka już od 150 ZMW (ok. 30 PLN) za noc. Hotele trzygwiazdkowe to koszt od 400 ZMW (ok. 80 PLN), często z basenem i śniadaniem w cenie. Ekskluzywne lodge, szczególnie w pobliżu parków narodowych, mogą kosztować nawet 2000 ZMW (ok. 400 PLN) za noc. Warto rezerwować noclegi z wyprzedzeniem, szczególnie w sezonie turystycznym.
W Zambii uśmiech i uprzejmość są bardzo ważne – warto zawsze przywitać się z gospodarzem lub sprzedawcą. W restauracjach rachunki zazwyczaj zawierają już napiwek (około 10%), ale dodatkowe 5% będzie mile widziane. Unikaj wskazywania palcem, ponieważ jest to uważane za niegrzeczne. Podczas wizyt w domach prywatnych często przynosi się drobny upominek, np. owoce.
Pogoda w Zambii sprzyja podróżom przez większą część roku, szczególnie od maja do października, kiedy panuje pora sucha. Dni są wtedy słoneczne, a średnie temperatury w ciągu dnia wynoszą około 25-30°C, co idealnie nadaje się na safari w znanych parkach narodowych, takich jak South Luangwa czy Kafue.
Od listopada do kwietnia trwa pora deszczowa, ale nie oznacza to ciągłych opadów – deszcze występują głównie po południu, a krajobraz staje się bujnie zielony. To świetny czas na podziwianie Wodospadów Wiktorii w pełnej krasie, gdy rzeka Zambezi ma największy przepływ. Warto jednak pamiętać, że niektóre drogi mogą być trudniej dostępne w tym okresie.
Wieczory i poranki, szczególnie w porze suchej, bywają chłodne – temperatura nocą spada wtedy nawet do około 5°C, więc warto zabrać cieplejsze ubrania. Bez względu na porę roku, Zambia oferuje niezapomniane wrażenia i idealne warunki do odkrywania jej dzikiej przyrody.